جراحی انحراف بینی یا «سپتوپلاستی» یک روش درمانی موثر برای بازگرداندن عملکرد طبیعی بینی و ایجاد ظاهری زیباتر است. انحراف تیغه بینی یکی از مشکلاتی است که ممکن است بسیاری از افراد از وجود آن بی‌خبر باشند، اما تاثیر آن بر کیفیت زندگی، تنفس، خواب و حتی حس بویایی قابل‌توجه است. این مشکل ساختاری معمولا با جراحی قابل اصلاح است. در این مقاله به بررسی دقیق این جراحی، دلایل انجام آن، روند عمل، مراقبت‌ها، هزینه و عوارض احتمالی آن می‌پردازیم.
اصلاح بینی با انحراف شدید به روش طبیعی
جراحی انحراف بینی چیست؟
جراحی انحراف بینی یا سپتوپلاستی (Septoplasty) روشی برای اصلاح تیغه میانی بینی (سپتوم) است. سپتوم، دیواره‌ای است از جنس غضروف و استخوان که بینی را به دو بخش تقسیم می‌کند. در برخی افراد این تیغه به‌طور طبیعی یا در اثر ضربه دچار انحراف می‌شود و باعث اختلال در عبور جریان هوا می‌گردد. این نوع جراحی بینی با هدف صاف کردن این تیغه و ایجاد تعادل در مسیرهای هوایی بینی انجام می‌شود.
جراحی انحراف بینی به چه علتی انجام می‌شود؟
مهم‌ترین علت انجام این جراحی، بهبود تنفس از راه بینی است. وقتی تیغه بینی منحرف باشد، مسیر هوای ورودی در یکی از سوراخ‌های بینی تنگ‌تر شده و فرد ناچار به تنفس دهانی یا نیمه‌باز نگه‌داشتن دهان می‌شود. این مشکل ممکن است در اثر عوامل زیر ایجاد شود:
- مادرزادی: برخی افراد از بدو تولد تیغه منحرف دارند.
- ضربه یا آسیب: آسیب‌های ورزشی، تصادف یا زمین خوردن می‌تواند باعث انحراف سپتوم شود.
- رشد نامتقارن بینی در دوران بلوغ.
این مشکل می‌تواند خفیف یا شدید باشد و در صورت شدید بودن، زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
بیشتر بخوانید: جراحی بینی نیمه فانتزی
جراحی انحراف بینی چه مشکلاتی را درمان می‌کند؟
عمل انحراف بینی تنها برای بهبود ظاهر داخلی بینی انجام نمی‌شود، بلکه می‌تواند مشکلات متعددی را برطرف کند:
- تنفس دشوار از یک یا هر دو سوراخ بینی
- خشکی یا تحریک دائمی یک‌طرف بینی
- خرناس شبانه و اختلال خواب
- کاهش حس بویایی
- سینوزیت‌های مکرر یا مزمن
- خون‌ریزی‌های مداوم از بینی
- سردرد و فشار در ناحیه پیشانی یا گونه
با اصلاح ساختار سپتوم، عملکرد بینی به حالت نرمال بازمی‌گردد و کیفیت زندگی بیمار به‌طرز محسوسی افزایش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: جراحی سر و گردن
اقدامات قبل از جراحی انحراف بینی
برای انجام موفق این جراحی، لازم است بیمار چند اقدام مهم را پیش از عمل انجام دهد:
۱. مشاوره با پزشک متخصص گوش، حلق و بینی: ارزیابی میزان انحراف، بررسی وضعیت سینوس‌ها و تعیین نیاز به جراحی.
۲. انجام آزمایشات قبل از عمل: شامل آزمایش خون، نوار قلب و در صورت نیاز سی‌تی‌اسکن.
۳. قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده خون: مانند آسپرین و ایبوپروفن یک هفته پیش از عمل.
۴. عدم مصرف دخانیات: حداقل دو هفته قبل و بعد از جراحی برای کاهش خطر عفونت و بهبود سریع‌تر.
۵. ناشتا بودن در روز عمل: معمولا از شب قبل از جراحی نباید چیزی خورد یا نوشید.
۶. هماهنگی برای ترخیص و مراقبت پس از عمل: چون عمل با بیهوشی انجام می‌شود، حضور همراه ضروری است.
نحوه انجام جراحی انحراف بینی
سپتوپلاستی با هدف صاف کردن تیغه بینی انجام می‌شود. در این عمل، پزشک ابتدا با ایجاد یک برش کوچک در داخل بینی به تیغه بینی دسترسی پیدا می‌کند. سپس قسمت‌های خمیده یا اضافه غضروف و استخوان را که باعث انسداد راه تنفسی شده‌اند، با دقت برمی‌دارد یا اصلاح می‌کند تا تیغه بینی در موقعیت صحیح قرار گیرد. این جراحی معمولا تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود و حداقل ۹۰دقیقه زمان می‌برد.
پس از اصلاح تیغه بینی، برش ها بینی بخیه می خورند و ممکن است از اسپلینت (پلاستیک نرم) یا پانسمان مخصوص برای تثبیت ساختار جدید بینی استفاده شود. در این جراحی، تغییری در ظاهر بیرونی بینی ایجاد نمی‌شود، مگر اینکه همزمان با عمل زیبایی (مانند رینوپلاستی) انجام شود. دوران نقاهت معمولا کوتاه است و بیشتر افراد ظرف یک هفته تا ده روز به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردند، هرچند مراقبت‌های بعد از عمل نقش مهمی در بهبودی کامل دارد.
بیشتر بخوانید: هزینه جراحی بینی
نتیجه بعد عمل بینی که شکستگی و انحراف داشت
مراقبت‌های بعد از جراحی انحراف بینی
دوره بهبودی معمولا بین ۱ تا ۲ هفته است و رعایت توصیه‌های پس از عمل بسیار حیاتی است:
- استراحت کافی و بالا نگه داشتن سر هنگام خواب
- پرهیز از فین کردن شدید برای جلوگیری از خونریزی یا جابجایی بخیه‌ها
- استفاده از اسپری یا قطره بینی طبق تجویز پزشک برای جلوگیری از خشکی و عفونت
- عدم انجام فعالیت سنگین یا ورزش‌های شدید تا زمان بهبودی کامل
- پرهیز از قرار گرفتن در محیط‌های آلوده و گردوغبار
- مراجعه به پزشک برای معاینه و برداشتن اسپلینت یا پانسمان داخلی
هزینه جراحی انحراف بینی
هزینه جراحی انحراف بینی بسته به عوامل مختلفی متغیر است:
- میزان انحراف و پیچیدگی عمل
- تجربه و شهرت جراح
- نوع بیمارستان (خصوصی یا دولتی)
- استفاده از خدمات جانبی مانند اسکن یا اتاق عمل مجهز
- بیمه درمانی (در صورت پوشش عمل‌های درمانی)
اگر عمل به دلایل درمانی انجام شود، برخی شرکت‌های بیمه بخشی از هزینه را تقبل می‌کنند، اما در صورت انجام همزمان عمل زیبایی (رینوپلاستی)، کل هزینه به عهده بیمار خواهد بود. برای اطلاع از قیمت ها با مطب دکتر آرمین اکبری تماس بگیرید.
عوارض احتمالی جراحی انحراف بینی
هرچند این عمل نسبتاً ایمن محسوب می‌شود، اما مانند هر جراحی دیگری، ممکن است با عوارض همراه باشد:
• خونریزی بینی
• عفونت یا ترشح چرک
• سوراخ شدن تیغه بینی (نادر ولی جدی)
• کاهش حس بویایی به‌طور موقت
• چسبندگی داخل بینی
• بازگشت جزئی انحراف
• تورم و کبودی مختصر
با انتخاب جراح باتجربه و رعایت مراقبت‌های بعد از عمل، احتمال بروز این عوارض بسیار کاهش می‌یابد.
نتیجه‌گیری
جراحی انحراف بینی یا سپتوپلاستی، یک راهکار درمانی مؤثر برای بهبود تنفس، خواب و عملکرد کلی بینی است. این جراحی علاوه بر حل مشکلات تنفسی، می‌تواند کیفیت زندگی را نیز بهبود بخشد. با انجام اقدامات لازم قبل و بعد از عمل، انتخاب پزشک ماهر و آگاه بودن نسبت به عوارض احتمالی، این عمل می‌تواند تجربه‌ای موفق و بدون دردسر باشد. اگر مدت‌هاست از گرفتگی بینی، خرناس یا مشکلات سینوسی رنج می‌برید، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید و درباره گزینه جراحی صحبت نمایید.
